پتاسیم یدید یکی از مشتقات مهم ید در داروسازی و ضد عفونی کننده ها و صنعت پلیمر میباشد. این ترکیب برخلاف یدات پتاسیم به نور مستقیم و رطوبت حساس بوده و غالبا تحت چنین شرایطی به ید مولکولی اکسید میگردد و رنگ آن از سفید به زرد کم رنگ تغییر می یابد.
مشخصات کلی و فیزیکی پتاسیم یدید در جدول ذیل درج شده است.
کاربردها:
* استفاده در ضدعفونی کنندهای انسانی و دامی نظیر گلیسیرین یده
* پایدار کننده حرارتی نایلون 6و6
* تهیه قرص یدات پتاسیم برای مراکز هسته ای
* کاربردهای آزمایشگاهی در تیتراسیونهای یدومتری
* در داروسازی جهت ساخت مکملهای مولتی ویتامین مینرال و برخی داروهای خلط آور
* درمان برخی عفونتهای قارچی مانند sporotrichosis
آناليز پتاسيم يديد بر طبق متد USP :
طبق اين متد خلوص پتاسيم يديد نبايد كمتر از 99 % و بيشتر از %101.5 باشد.
تست قليائيت:
1 g از پتاسيم يديد را در 10 mL آب حل كنيد. سپس 0.1 mL سولفوريك اسيد 0.1 نرمال و در ادامه يك قطره شناساگر فنل فتالئين اضافه كنيد. هيچ رنگي نبايد مشاهده گردد.
تست كاهش وزن در اثر حرارت:
آنرا به مدت 4 ساعت تحت دماي 105 درجه سانتيگراد قرار دهيد. نبايد بيش از 1% كاهش وزن داشته باشد.
تست يدات:
1.1 g از پتاسيم يديد را در 10 mL آب مقطر عاري از CO2 و آمونياك حل كنيد. سپس آنرا به داخل يك لوله آزمايش جهت مقايسه رنگ منتقل كنيد. 1 mL معرف چسب نشاسته و 0.25 mL سولفوريك اسيد 1 N اضافه نموده و هم بزنيد.
در همان حجم، نمونه استاندارد را تهيه كنيد. اين نمونه بايد حاوي 100 mg پتاسيم يديد و 1 mL محلول پتاسيم يدات استاندارد كه از رقيق سازي 1 mL پتاسيم يدات 1 در 2500 با آب به حجم 100 mL حاصل شده است باشد.
1 mL معرف چسب نشاسته و 0.25 mL سولفوريك اسيد 1 N اضافه كنيد. رنگ نمونه نبايد بيشتر از رنگ محلول استاندارد باشد.
تست نيترات، نيتريت و آمونياك:
در داخل لوله آزمايش با گنجايش 40 mL، 1 g پتاسيم يديد را در 5 mL آب حل كنيد. 5 mL سديم هيدروكسايد 1 نرمال و حدود 200 mg مفتول آلومينيوم به آن اضافه كنيد. يك پارچه از جنس كتان تصفيه شده را بخش بالايي لوله وارد كرده يك تكه كاغذ ليتموس قرمز مرطوب را بالاي لوله آزمايش قرار دهيد. لوله آزمايش را در حمام آب به مدت 15 دقيقه حرارت دهيد. رنگ كاغذ ليتموس نبايد آبي شود.
تست تيوسولفات و باريم:
مقدار 0.5 g از آنرا در 10 mL آب مقطر عاري از CO2 و آمونياك حل كرده و 2 قطره سولفوريك اسيد 2 N به آن اضافه كنيد. در طي يك دقيقه هيچ كدورتي نبايد مشاهده گردد.
تعيين خلوص:
حدود 500 mg از پتاسيم يديد را وزن نموده و وزن دقيق آنرا يادداشت كنيد. سپس آنرا در 10 mL آب حل كنيد. 35 mL HCl غليظ اضافه كنيد. سپس آنرا با پتاسيم يدات 0.05 M تيتر كنيد تا محلول قهوه اي تيره به قهوه اي كم رنگ تبديل گردد. سپس 2 تا 3 قطره شناساگر Amaranth اضافه نماييد و تيتر را به آرامي ادامه دهيد تا رنگ قرمز به زرد تغيير يابد.
محاسبه:
هر يك ميلي ليتر از محلول پتاسيم يدات 0.05 M با 16.60 mg پتاسيم يديد هم ارز است.
ایمنی:
پتاسیم یدید در شرایط دمایی و فشاری معمولی پایدار است. غلظت بالای آن میتواند باعث سوزش پوست و چشم گردد. درصورت آودگی پوست یا چشم باید بطور مکرر و زیاد با آب خنک شستشو داده شود.
شیوه نگهداری و انبارش:
در محیطی خنک و بدور از نور مستقیم آفتاب و گرمای شدید و در ظروف کاملا پلمب شده نگهداری گردد و از نگهداری هر گونه اسید یا باز قوی و اکسید کننده قوی مایع در کنار آن جلوگیری شود.